Een ontwikkelbenadering is een manier om tot een projectresultaat te komen, als er in het vroege begin van het project nog tal van vaagheden, onzekerheden en complexiteiten zijn. Door zo’n vage beginfase, de fuzzy front-end, expliciet te maken wordt het creatief vermogen van de projectwerkers vergroot, stem je het ontwikkeltraject beter af op de wensen van de opdrachtgever en bespaar je faalkosten aan het eind van het project.
De ontwikkelbenadering heeft een paar belangrijke voordelen ten opzichte van een ontwerpbenadering waarbij je naar een van te voren afgesproken resultaat toegwerkt. Het is niet nodig om het resultaat te concretiseren. Een ontwikkelbenadering werkt namelijk niet naar het resultaat toe, maar vertrekt vanuit de vraag. Het erkent de vaagheid en heeft niet de ambitie om deze zo snel mogelijk te laten verdwijnen. Zo’n vraagoriëntatie zorgt ervoor dat er van begin af aan een nauwe samenwerking met de opdrachtgever plaatsvindt. Een ontwikkelbenadering bouwt namelijk in kleine stapjes voort op het bestaande. Het bestaande is in eerste instantie de vraag van de opdrachtgever. Het projectresultaat wordt zo gaandeweg ontwikkeld, steeds uitgaand van eerdere bevindingen. Bij elk stapje liggen dus tal van opties, kansen en creatieve mogelijkheden open. Door dit mechanisme is de kans op innovatieve oplossingen veel groter dan bij een ontwerpbenadering.
Maar de ontwikkelbenadering kent nog een belangrijk mechanisme: de double-loop learning. Omdat we steeds voortbouwen op het bestaande en terugkijken naar waar het vandaan komt (vraagoriëntatie), kunnen we leren van gezette stappen. De ontwikkelbenadering kent een leerfocus (een ontwerpbenadering heeft een resultaatfocus). Een leerfocus ziet het resultaat als middel om nieuwe werkwijzen te leren. Wanneer een team niet alleen in staat is om te werken aan het perfectioneren van die werkwijzen (‘single-loop learning’), maar tevens de operationele normen zélf voortdurend ter discussie durft te stellen, is er sprake van ‘double-loop learning’. Double-loop learning maakt de weg vrij om innovatievere prestaties te kunnen leveren.
Bij het hanteren van een ontwikkelbenadering zijn drie aspecten van belang. Ten eerste wordt expliciet aandacht gevraagd voor een fuzzy front-end fase. De rem gaat op de drang naar concretisering van het eindproduct; je geeft juist uitgebreid aandacht aan de verkenning van de vraag. Ten tweede werk je participatief. De hoofdbestanddelen zijn de gedeelde waarden, de projectvisie en het hogere doel. Ten derde ligt de focus op leren, dus fouten maken mag.
